jest to fizjologiczny (prawidłowy) stan spowodowany wzmożoną produkcją pokarmu, która jest jakby „za duża” w stosunku do potrzeb dziecka
piersi robią się większe, cięższe, cieplejsze, bardziej napięte
nawał pojawia się zwykle w 2-3 (2-6) dobie po porodzie i trwa zazwyczaj nie dłużej 3 dni
zaczyna wówczas być słyszalne przełykanie pokarmu podczas ssania piersi przez dziecko
określenie „nawał” odnosi się tylko do tego etapu po porodzie, kiedy pod wpływem kaskady hormonalnej i stymulacji poprzez ssanie w gruczole piersiowym zaczyna się rozkręcać produkcja mleka, aby w późniejszych tygodniach stopniowo coraz bardziej się dopasować do potrzeb dziecka
w niektórych przypadkach nawał pokarmu może (lecz nie musi!) się opóźniać. Może się tak dziać m.in. w przypadku nieplanowanego cięcia cesarskiego, nadmiernej medykalizacji porodu, stresu. Ponadto w przypadku zatrzymania resztek łożyska w macicy, cukrzycy, nadciśnienia tętniczego czy niedoczynności tarczycy u matki. Inne czynniki ryzyka to duża masa ciała dziecka, wcześniactwo czy inne choroby u noworodka.
BARDZO WAŻNE JEST ODPOWIEDNIE POSTĘPOWANIE, czyli:
karmienie dziecka „na żądanie”, często
aktywizacja dziecka podczas ssania
karmienie kiedy mama odczuwa taką potrzebę („na żądanie” mamy)
podawanie dziecku obu piersi podczas jednego karmienia
przed karmieniem: jeśli dziecko ma problem z uchwyceniem zbyt pełnej piersi, należy przed przystawieniem odciągnąć niewielką ilość pokarmu w sposób ręczny lub za pomocą laktatora, żeby zmiękczyć otoczkę i ułatwić dziecku uchwycenie
jeśli przepełnieniu piersi towarzyszy zaburzenie wypływu pokarmu, to przed karmieniami można zrobić ciepłe okłady lub rozgrzać piersi pod prysznicem
pomiędzy karmieniami: częściowe odciąganie pokarmu ręcznie lub za pomocą laktatora, do uczucia ulgi, jeśli dziecko nie chce więcej ssać. Nadmierne odciąganie może spowodować nadmierną produkcję pokarmu.
po karmieniach; korzystne jest stosowanie chłodnych okładów na piersi przez 15-20 minut (np. można użyć nasączonych wodą i zamrożonych pampersów)
zamiast karmienia: jeśli dziecko nie może ssać lub ssie nieefektywnie należy wykonać pełne odciąganie pokarmu
!!! nigdy nie wolno intensywnie masować czy ugniatać piersi, to może prowadzić do uszkodzenia tkanki gruczołowej i powikłań pod postacią zastoju i zapalenia piersi
częste karmienia, zimne okłady, „rozluźnianie piersi” pomiędzy karmieniami pomagają opanować sytuację i nie dopuścić do obrzęku i zastoju piersi
nawał trwa zwykle nie dłużej niż 2-3 doby.
po okresie nawału produkcja zaczyna się stopniowo stabilizować na odpowiednim dla dziecka poziomie, co trwa przez kolejne 4-6 tygodni (okres stabilizacji laktacji).
Jeśli noworodek nie ma problemów z efektywnym ssaniem piersi, nawał pokarmowy nie sprawia zwykle większych trudności.
W nawale często pierś jest bardziej napięta przez co brodawka robi się trudniejsza do uchwycenia. Może to stanowić dodatkową trudność dla dziecka w prawidłowym przystawieniu się do piersi, i co za tym idzie uniemożliwia pobieranie pokarmu.
Wczesna ocena umiejętności ssania maluszka, wykrycie potencjalnych nieprawidłowości oraz odpowiednie postępowanie ma kluczowe znaczenie dla całego dalszego przebiegu laktacji.
Im szybciej uzyskamy fachową pomoc i poradę w jaki sposób zaspokoić żywieniowe potrzeby dziecka i zapewnić prawidłowy przebieg laktacji, tym lepiej.
