ZASADY POSTĘPOWANIA Z POKARMEM KOBIECYM
Kiedy dziecko nie może być karmione piersią, wówczas w celu stymulacji laktacji oraz pozyskiwania pokarmu należy użyć laktatora. Bardzo ważne, aby pamiętać i zwracać uwagę na podstawowe zasady higieny oraz prawidłowe przechowywanie odciągniętego mleka kobiety. Warto zatem poznać zasady postępowania z pokarmem kobiecym.
ZASADY HIGIENY I PRZECHOWYWANIA POKARMU
1. ZASADY HIGIENY
W przypadku gdy regularnie ściągasz pokarm dla dziecka, pamiętaj o podstawowych zasadach higieny:
– piersi wystarczy myć raz na dobę podczas kąpieli, nie ma potrzeby obmywania przed każdym karmieniem
– należy bardzo dbać o czystość biustonosza oraz pamiętać o częstej wymianie wkładek laktacyjnych
– wszystkie części laktatora, które mają styczność z mlekiem po każdym odciąganiu powinny być rozmontowane, umyte w ciepłej wodzie z detergentem, wypłukane oraz wyparzone poprzez całkowite zanurzenie we wrzątku, a następnie osuszone oraz przechowywane w zamkniętym pojemniku
– raz na dobę wyżej wymienione części należy poddać sterylizacji poprzez gotowanie w wodzie przez 20 minut (do wody można dodać kilka kropel octu lub soku z cytryny, żeby na plastikowych elementach nie robił się biały osad, można też gotować w wodzie uprzednio przegotowanej)
– w przypadku dzieci leczonych na oddziale intensywnej terapii zalecana jest sterylizacja elementów laktatora mających kontakt z mlekiem kobiety każdorazowo przed odciąganiem (opcjonalnie korzystanie z jednorazowych zestawów do laktatorów szpitalnych)
– przed rozpoczęciem odciągania należy umyć ręce mydłem i osuszyć je czystym ręcznikiem
– podczas przystawiania odciągacza do piersi dobrze jest unikać dotykania powierzchni lejka, który przylega do piersi
Jeśli malec przebywa w szpitalu i konieczne jest zostawianie zapasów mleka, pamiętaj o wyborze właściwego sposobu przechowywania i dokładnym oznaczeniu pojemników:
Do przechowywanie pokarmu możemy użyć specjalnych pojemników lub torebek lub innych pojemników do przechowywania żywności. Pojemniki przeznaczone do przechowywania pokarmu kobiecego są dostępne w różnych wielkościach, mają podziałkę oraz często są kompatybilne z odciągaczami pokarmu. Przed użyciem pojemnik (jeśli nie jest sterylny) należy umyć ciepła wodą z detergentem, starannie wypłukać oraz wyparzyć (dla dzieci donoszonych i zdrowych) lub wysterylizować (dla dzieci chorych i wcześniaków).
Na pojemniku należy umieścić datę i godzinę odciągania pokarmu, jego objętość oraz imię i nazwisko dziecka.
2. PRZECHOWYWANIE POKARMU
Zasady postępowania z pokarmem kobiecym są następujące:
– zasadniczo nie należy mieszać mleka odciągniętego w różnym czasie, ewentualnie możemy wymieszać porcje z 12-24 godzin i po uprzednim schłodzeniu
– jeśli pokarm przeznaczony jest do zamrożenia należy zostawić nieco wolnej przestrzeni w pojemniku
– świeży pokarm nie wymaga podgrzewanie przed podaniem
– pokarm w lodówce może ulec rozwarstwieniu, przed podaniem należy go wymieszać
– mleko kobiece przechowywane w lodówce należy podgrzewać w kąpieli wodnej lub podgrzewaczu do temperatury 30-36°C
– dziecko może też pić mleko o temperaturze pokojowej, ale nie chłodniejsze
– mleka kobiecego nie należy gotować oraz podgrzewać bezpośrednio na palniku kuchenki ani w kuchence mikrofalowej
– podgrzany i niewypity pokarm nie nadaje się do ponownego użytku
– zamrożone mleko kobiece możemy rozmrażać bezpośrednio przed podaniem pod bieżącą ciepłą wodą lub w ciepłej kąpieli wodnej, rozmrożone w ten sposób mleko możemy podać w ciągu 4 godzin
– zamrożony pokarm możemy tez rozmrażać powoli wystawiając go z zamrażarki do lodówki, tak rozmrożony i nieogrzany pokarm możemy przechowywać w lodówce jeszcze przez 24 godziny lub w temperaturze pokojowej przez 4 godziny
– rozmrożonego pokarmu nie wolno ponownie zamrozić
– rozmrożonego i podgrzanego pokarmu nie można ponownie użyć
-
warto też jeśli to możliwe dziecku leczonemu na oddziale intensywnej terapii podawać pokarm bezpośrednio po odciągnięciu, wtedy jego wartość immunologiczna jest największa.
Podstawowe zasady postępowania z mlekiem mamy dla dziecka przebywającego w szpitalu:
– mleko najlepiej świeże do szpitala powinno być transportowane w torbie chłodniczej z wkładami chłodzącymi
– zamrożone mleko należy transportować używając przenośnych lodówek z wkładami z żelem chłodzącym, a wolne przestrzenie wypełnić na przykład czystymi ręcznikami. Należy dołożyć wszelkich starań, żeby mleko nie uległo nawet częściowemu rozmrożeniu. Nie należy stosować lodu do utrzymania temperatury wewnątrz lodówki. Mleko ma niższą temperaturę zamrażania niż woda, a więc pokruszony lód jest cieplejszy niż zamrożone mleko i może je ogrzewać.
– do transportu powyżej 18 godzin należy używać pojemników z suchym lodem.
3. CZAS PRZECHOWYWANIA POKARMU
Okres przechowywania pokarmu zależy od miejsca przechowywania i temperatury. Warto pamiętać, aby nie stawiać pojemników na drzwiczkach lodówki, gdzie temperatura jest zmienna.
Warunki (pokarm świeży) |
Pokarm dla dzieci urodzonych o czasie |
Pokarm dla wcześniaków i dzieci chorych |
Temperatura pokojowa (15-25°C) |
6-8 godzin (optymalnie do 4) |
do 1 godziny |
Temperatura (25-37°C) |
jak najkrócej (max do 4 h) |
– |
Torba chłodnicza z wkładami chłodzącymi |
do 24 godzin |
do 24 godzin |
Lodówka tylna ściana (-4°C) |
96 godzin |
48 godzin |
Zamrażarka (-18°C) |
3-6 miesięcy |
3-6 miesięcy |